Is belastingontduiking een Grieks probleem?
PETER DE WAARD − 12/06/12, 00:00 (de Volkskrant)
Belastingontduikers kunnen in de gevangenis belanden, belastingontwijkers president van Amerika worden. Het verschil tussen San Quentin en het Witte Huis is de laksheid van de overheden die wereldwijd weigeren de mazen in de belastingwetgeving te dichten.
De Griekse belastinginspecteur Nikkos Lekkas stortte vorige week heel wat as over zichzelf uit door in een Duitse krant te roepen dat de regering in Athene jaarlijks 45 miljard euro aan belastinggeld misloopt. ‘Als wij daarvan slechts de helft zouden kunnen innen, was het probleem opgelost.’
De hoogste Nederlandse belastingambtenaar is Peter Veld, directeur-generaal van de Belastingdienst. Hij zou hetzelfde kunnen zeggen over Nederland. Jaarlijks loopt Nederland 30 miljard euro aan belastinginkomsten mis, aldus schattingen van Tax Justice Network. Als daarvan de helft wordt binnengehaald, was er geen Lenteakkoord nodig geweest.
Veld is nog niet in een buitenlandse krant uit de school geklapt, hoewel daar alle reden voor zou zijn. In april trad de vakbond Abvakabo wel op als klokkenluider. Hieruit bleek hoeveel er mis was bij de Nederlandse fiscus: huurders die hypotheekrente aftrekken, kinderloze echtparen die kinderbijslag ontvangen, tienduizenden windhappers die uitkeringen opstrijken, mensen die op spookadressen wonen om gratis voor de AOW te zijn verzekerd. Wegens gebrek aan mankracht is volgens Abvakabo de kans dat het aangiftebiljet wordt gecontroleerd voor particulieren 1 op de 100 en voor bedrijven 1 op de 43. Vennootschapsbelastingaanslagen van grote bedrijven worden massaal geschikt.
Belastingontduiking is geen exclusief probleem in het zuiden van Europa. Jaarlijks lopen de EU-landen 1.100 miljard euro mis aan belastinginkomsten doordat bedrijven en particulieren inkomsten niet opgeven of laten vallen op een plek waar de fiscus er niet bij kan. Wereldwijd is Amerika het grootste slachtoffer met 250 miljard euro aan gemiste belastinginkomsten. Maar in de top-10 staan vier eurolanden: Frankrijk, Duitsland, Italië en Spanje. In bijna alle landen in de wereld wordt minimaal 8 procent van het bbp voor de fiscus weggemoffeld. Als dat gehalveerd zou worden, zijn de zorgen over de crisis ineens een stuk minder.
Tijdens de eerste topontmoetingen van de G20 na de kredietcrisis – die in Washington en Londen – werd aangekondigd dat dit keihard zou worden aangepakt. Maar Monaco, Zwitserland, de Kaaimaneilanden, Singapore of zelfs Nederland, die de belastingontwijking van grote bedrijven faciliteren, doen er nauwelijks iets aan.
Alleen een Griekse ambtenaar maakt zich er nog druk over.
Reageren? p.dewaard@volkskrant.nl