141112, HFD, Niks mis met schikken strafzaak. Oneens.
- Van de hoofdredactie [Het Financieele Dagblad] woensdag 12 november 2014, 20:30update: woensdag 12 november 2014, 20:30
Het valt niet bij iedereen in goede aarde dat het Openbaar Ministerie (OM) soms kiest voor het schikken van een strafzaak. Zo was dinsdag kritiek te horen op de recordschikking van $ 240 mln van het OM met de beursgenoteerde olieplatformbouwer SBM Offshore vanwege corruptieverdenkingen.
Achterkamertjes
De kritiek loopt uiteen. Schikken is klassenjustitie in de achterkamertjes, zegt de een. Rijke verdachten zouden vervolging lekker makkelijk af kunnen kopen. Marktpartijen klagen over de onduidelijke status van schikkende zakenlieden en bedrijven. Is daar nog met goed fatsoen zaken mee te doen of niet? Een OM moet vervolgen en niet schikken, moppert de ander.
Gemor
Het gemor klinkt tot in de hoogste regionen van justitie. De scheidend president van de Hoge Raad, Geert Corstens, betoogde onlangs dat het OM grote zaken niet moet afdoen met een schikking, maar dat er altijd een rechter aan te pas moet komen. Hij meent dat het OM de afgelopen vijftien jaar zaken ten onrechte weghoudt van elke rechterlijke openbare toets. Zijn kritiek illustreert dat de maatschappelijke acceptatie van schikkingen onder druk staat.
Justitieel drijfzand
Maar niet alle kritiek op het schikkingsbeleid van het OM is terecht. Een belangrijke overweging om te schikken is de internationale component bij sommige grote fraudezaken. Hoe meer rechtshulpverzoeken het OM aan buitenlandse autoriteiten moet richten om een zaak rond te krijgen, des te groter de vertraging in een strafonderzoek. In plaats van het internationale justitiële drijfzand in te lopen, kan schikken een rationele besteding van schaarse middelen zijn.
Een Nederlands strafproces tegen SBM als verdachte onderneming vergt medewerking van kennelijk corrupte landen als Angola, Equatoriaal Guinea en Brazilië. Een moeras. Schikken verdient dan de voorkeur.
Aftikken
Ook de rechter had SBM slechts kunnen beboeten. Het aftikken van $ 240 mln is in feite hetzelfde. SBM heeft het OM bovenop de financiële sanctie beloofd de compliance te verbeteren en herhaling te voorkomen. Dat zijn extra maatregelen, die de rechter volgens het OM niet kan opleggen.
SBM blijft dankzij de schikking jaren bungelen bespaard. OM en SBM hebben verstandig gerekend en geschikt. Daar is niets mis mee.
——————————————————————————-
2 reacties
Dat is de financiële kant van het verhaal. Prima, mits daarnaast ook de strafrechtelijke vervolging van betrokken personen in beeld blijft. Als dat momenteel juridisch niet mogelijk zou zijn, wordt het hoog tijd om de wetgeving aan te passen. Zolang verantwoordelijke personen wegkomen met een door het bedrijf af te tikken boete blijft de verleiding om aan te rommelen bij dit soort figuren te groot, vrees ik.
10:16 | 13-11-2014 Dhr. Kisters
——————————————————————————–
Oneens
Het eerst opvallende in dit FD-bericht is de zin: (en ik citeer uit de paragraaf: ‘Justitieel drijfzand’)
< Een Nederlands strafproces tegen SBM als verdachte onderneming vergt medewerking van kennelijk corrupte landen als Angola, Equatoriaal Guinea en Brazilië. Een moeras. Schikken verdient dan de voorkeur > einde citaat. Is in de zaak SBM niet Nederland het ‘kennelijk corrupte land’? Gesuggereerd wordt namelijk dat de ontvangers van de corrupte gelden corrupt zijn en de betaler niet.
Ik deel geheel de opinie van de scheidend president van de Hoge Raad, Geert Corstens. Met hem en mij zijn velen ervan overtuigd dat corrupte bedrijven en personen die gesnapt worden een koele berekening maken: hoeveel kan een rechtszaak mij gaan kosten, en is dat meer of minder dan het schikkingsbedrag dat wordt aangeboden? Is de uitkomst dat een veroordeling meer kost, dan ga je dus voor de schikking. Als het schikkingsbedrag dan ook nog eens lager is dan wat er extra werd verdiend, dan was het dus ook nog een goede business-case. Vermoedelijk was het risico van zo’n betaling al ingecalculeerd in de offerte. Het meest opvallende vind ik nog dat ook als een bedrijf al in het buitenland veroordeeld is voor wat daar fout ging (en er dus geen sprake is van ‘internationaal justitiëel drijfzand’) ons OM niet bepaald uitblinkt in optreden tegen wat er hier fout ging. Conclusie: laat de rechter hier ook zijn werk doen.
12:15 Michel van Hulten